Kasım ayı geldi, okullar ilk ara tatil sürecine girdi. Çocukların beslenme alışkanlıklarının gelişmesinde aile büyüklerinin yeme tutumları, anne ve baba arasındaki iletişim gibi pek çok faktör rol oynuyor. Mevsim değişiklikleri ile beslenme düzeni ve yaşam tarzında da değişiklikler yaşanabiliyor, bu süreci çocuğunuzla birlikte yönetmek kıymetli. Peki ya çocukluk döneminde kazanılan davranışların ilerleyen dönemlerde yaşam tarzını önemli ölçüde etkileyebileceğini söylesem? Bu noktada okul döneminde olduğu kadar okul öncesi dönemde de edinilen alışkanlıklara dikkat etmekte fayda var. Konu ile ilgili güncel bir araştırma yetişkinlik dönemindeki kilo probleminin 3-5 yaşlarındaki besin tercihleri, yemek algısı ve yeme şekliyle ilişkili olabileceğini belirtiyor.
Çocukluk çağı obezite artıyor
Her üç çocuktan birinin fazla kilo veya obezite ile mücadele ettiğini biliyor musunuz? Dünya Sağlık Örgütü’nün güncel verilerine göre fazla kiloluluk ve obezitenin prevalansı erkek çocuklarda yüzde 31, kızlarda ise yüzde 28. Obezite hem küresel olarak hem de ülkemizde tıpkı bir pandemi gibi giderek artıyor. Mart ayında yayımlanan Dünya Obezite Atlası’na göre 2035 yılına kadar dünyanın yarısının obezite veya fazla kilo problemi ile yaşayacağı tahmin ediliyor. Beslenme tercihlerinde işlenmiş gıda tüketimine yönelme, artan hareketsizlik ise bu artışın sorumlusu ve en önemli risk faktörlerinden.
International Journal of Obesity dergisinde geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir diğer araştırma çocuklarda obezitenin erken tedavisinin hem kısa hem de uzun vadede etkili olduğunu belirtiyor. Bu noktada yeterli ve dengeli beslenmeyi erken yaşlarda kazanılması gereken bir alışkanlık olarak değerlendirmek kıymetli ve burada ebeveynlere önemli rol düşüyor. Bunu yaparken sadece söylemenin veya göstermenin yeterli olmadığını, mutlaka örnek de olunması gerektiğini hatırlatmakta fayda var.
Uykuya dikkat
Sevgili ebeveynler, ara tatil dönemi bir hafta bile olsa küçük seyahatler, geç uyanma gibi faktörler hem sizi hem çocuğunuzu etkileyebiliyor. Değişen uyku saatlerine bu anlamda dikkat etmelisiniz. Hatırlayın; uyku, vücudumuzun dinlendiği, iyileştiği, kendini yenilediği zaman dilimidir. Yeterli uykunun güçlü bir bağışıklık için olmazsa olmazların başında geldiğini birçok kez duymuşsunuzdur. Düzenli uyku, çocukların ve gençlerin zihinsel ve fiziksel gelişiminde önemli rol oynuyor. Uyku esnasında vücutta stres hormonları azalırken, büyüme hormonu üretiminde artış görülüyor.
Siz ebeveynlere tavsiyem çocuklarınızın sağlığı için erken yaşta düzenli uyku alışkanlığı edindirmeniz. Yapılan birçok çalışma uyku düzeninin pek çok sağlık faktörü üzerindeki olumlu etkisini gösteriyor. European Society of Cardiology’de yayımlanan çalışmada, 12-16 yaş aralığındaki katılımcılar değerlendirilmiş. Gece uykusu sekiz saatten az olan ergen bireylerin, yeterli uyku uyuyanlara kıyasla fazla kilolu ve obezlik ihtimallerinin daha yüksek olduğunu vurgulanıyor.
Erken yaşta gıda okuryazarlığı
Çocuklarınızın iyi bir gıda okuryazarı olmalarına ne kadar özen gösteriyorsunuz? İşe küçük adımlarla başlayabilirsiniz. Market alışverişinizde en çok sebze ve meyve reyonunda vakit harcayın. Sebze ve meyveyi mevsiminde tercih edin, çocuklarınızı da bu yönde bilgilendirin. Sofranızdan rengarenk tabakları eksik etmeyin. Çocuklar gün içinde ara öğün tüketiyorsa burada tercihiniz paketli gıdalar yerine meyveler ve yağlı tohumlar olmalı. Fındık, badem ve cevizle, kuru-taze meyveler en iyi ara öğün seçenekleridir. İşlenmiş, paketli gıdaların ruh sağlığı ve zihinsel sağlık üzerindeki olumsuz etkileri olduğunu hatırlayın. Public Health Nutrition dergisinde yayımlanan, 10 binin üzerinde bireyin değerlendirildiği bir çalışmada bu gıdaların, ruh sağlığını da doğrudan etkileyebileceği vurgulanıyor.
